2019ko liburugintza

Katalogoa deskargatu pdf

Azterketa

Euskal liburugintza 2019

Xabier Eizagirre Gesalaga

Filosofian lizentziaduna eta JAKINeko erredakzio burua

 

Urteroko ohiturari jarraituz, liburu ekoizpenaren emaitzak aurkeztu eta aztertu nahi ditugu aurten ere. Jakina denez, Joan Mari Torrealdaik 1976tik 2017 arte, urtero-urtero etenik gabe, liburugintzaren ikerketa soziologiko sistematikoa osatu eta Jakin aldizkarian argitaratu zuen. Lan horrek bi emaitza sendo ekarri ditu: batetik, euskarazko liburugintzaren katalogoa osatu du Jakinek; eta, bestetik, liburugintza kultura oso baten osasunaren adierazletzat hartuta, sei hamarkadetako sistematizazioa ahalbidetu du, indarguneak eta ahulguneak modu propositiboan identifikatuz.

Iaz hartu genuen Torrealdaik berariaz utzitako lekukoa, eta aurten ere ikerketa lerro honi segida emango diogu Jakinetik.

2019ko liburugintzaren azterketa duzu ondorengoa.

Ohar metodologikoak

Azterketa honek hamarkadatan zehar taxutu eta findutako metodologiari jarraitzen dio. Urtetik urtera saiatu gara hobetzen, azterketak fintzen eta informazio iturriak zehazten. Gogoratze aldera, esan dezagun lege gordailua dela urtea markatzen duena, eta urtearen barruan arakatzen duguna ISBN duen titulua dela. Bildu, ISBNdunak baino gehiago biltzen ditugu, eta horietako batzuk aurkitu daitezke gure webgunean jartzen dugun katalogoan.

Bi urrats nagusi ditu gure metodologiak: informazioaren bilketa eta azterketa bera.

Informazioaren bilketa

Lehen urratsa liburuen katalogoa osatzea izaten da. Eta, horretarako, liburu bilketari ekiten diogu. Ematen duena baino nekezagoa da liburuen informazioa inguratzea. Guk aurrena informazioaren gune zuzenera jotzen dugu, editorialetara, eta gero sareak botatzen ditugu hemen eta han, informazio bila. Gezurra badirudi ere, ez digute euskal argitaletxe guztiek informazioa eskura ematen. Kanpoko argitaletxeekin, jakina, zailagoa da oraindik. Ez da harro egoteko moduko jarrera, gure ustez. Baina, zailtasunak zailtasun, katalogoa osatzea lortzen dugu.

Gure aurtengo informazio iturriak hauek izan dira:

• Argitaletxe eta argitaratzaileak zuzenean: %26.
• Liburutegiak, Koldo Mitxelena Kulturunea eta Donostiako Udal Liburutegi Nagusia: %23,3.
• ISBN (International Standard Book Number), ELSN (Euskadiko Liburutegien Sistema Nazionala) eta EIPS (Euskadiko Irakurketa Publikoko Sarea) arakatuz lortua: %49,7.
• Bestelako bideak (Internet, Biblioteca Nacional espainiarra…): %1.

Aipagarria da argitaletxeetatik zuzenean jasotzen dugun informazioa gutxitzen ari direla azken urteetan, eta 2018tik dezente jaitsi dela: %37,6tik %26ra. Informazio iturri fidagarri eta seguruena den heinean, zer pentsatua ematen digu beheranzko joera horrek.

Informazioa ahalik eta zehatzen bildu eta gero, liburu bakoitzaren fitxa bibliografikoa osatzen dugu, hainbat datu edo ezaugarriren inguruan: titulua, autorea, itzultzailea, elebitasuna, argitalpen maila, moldatzailea, argitaratzailea, koedizioa, herria, neurriak, orrialde kopurua, gaia.

Jasotzen dugun eta bilatzen dugun informazioari esker fitxa bibliografikoak osatu ondoren, urteko katalogo osoa gure webgunean jartzen dugu kontsultagai. Esan bezala, azterketarako erabili ditugun tituluak baino gehiago daude webguneko zerrendan. Izan ere, eduki aldetik interesgarriak izan eta arrazoiren batengatik ISBN gabe argitaratu diren batzuk ere eransten dizkiogu ISBNdunen zerrendari. 2019ko katalogoak 2.474 titulu biltzen ditu guztira: ISBN duten 2.291 titulu eta ISBN gabeko 183.

Azterketa hiru ataletan

Informazioa bildu ondoren, hiru ataletan banatzen dugu azterketa: ekoizleak eta ekoizpena, eskaintza editoriala eta ekoizpen tematikoa.

1. Ekoizleak eta ekoizpena: iturri desberdinen araberako titulu kopuru desorekatua, ekoizle kopurua, hamar argitaletxe nagusien ekoizpena, argitaratzaileen tipologia eta tipologiaren araberako produkzioa.
2. Eskaintza editoriala: tituluak zenbat diren, horien artean zenbat diren nobedade eta zenbat berrargitalpen, zenbat diren jatorrizko eta zenbat itzulpen.
3. Ekoizpen tematikoa: urteko ekoizpena –aurtengo 2.291 tituluak, esate baterako– nola banatzen dira gai eremutan? Horri erantzuteko, sei gai eremu nagusi bereizten ditugu: hezkuntza eta irakaskuntza liburua, haur eta gazteentzako liburua, giza eta gizarte zientzietako liburua, helduen literatura, zientzia eta teknika alorrekoa eta aisia liburua.

Aurtengo azterketaren atarian

Honako hauek dira 2019ko liburugintzak eman dituen datu kuantitatibo esanguratsuenak:

• Argitaratzaileei dagokienez, 290 izan dira 2019an: ekoizleen kopurua ez da urtetik urtera modu esanguratsuan aldatzen, 300 inguru dabil aspaldi. Jakina, ekoizle ugari horien artean denetik dago: argitaletxeak eta argitaratzaileak, txikiak eta handiak, profesionalak eta amateurrak, bertakoak zein kanpokoak, publikoak eta pribatuak, izaera askotarikoak.
• Eskaintza editorialari dagokionez, 2019ko ISBNdun tituluen kopurua 2.291 da, horietako %79 bertsio analogikoan eta %21 digitalean.

Iaztik hona 105 titulu gehiago argitaratu da. Digitalean izan da gehikuntza osoa (192 titulu); aitzitik, liburu analogikoak 87 titulu egin du behera.

Nobedadeak %75,1 dira, 1.720 titulu, iaz baino 163 gehiago. Berrargitalpenen kopuruak, 571 titulu, 58 unitate galdu ditu iaztik, eta %24,9 dira aurten.

• Gaiei dagokienez, hezkuntza eta irakaskuntza liburua lehen tokira igo da berriro, 834 titulurekin (ekoizpen osoaren %36,4, iaz baino sei puntu gehiago).

Haur eta gazteentzako liburua bigarren tokira jaitsi da, 610 titulurekin (%26,6, iaz baino 7,3 puntu gutxiago).

Giza eta gizarte zientzietako liburuak hirugarren tokia berreskuratu du, 337 titulurekin (%14,7).

Helduen literatura, aldiz, laugarrenera jaitsi da (309 titulu, %13,5).

Bosgarren tokia aisia liburuari dagokio (93 titulu, %4), eta seigarrena zientzia eta teknikari buruzko liburuari (86 titulu, %3,8).

Ekoizleak eta ekoizpena

Iturri estatistikoak

Urtero konparatu ohi ditugu iturri estatistiko ezberdinek liburugintzari buruz egindako azterketatan eskaintzen dituzten datuak. Izan ere, datuen arteko aldea esanguratsua da oso: aski da ondoko taulak erakusten duen bost urteko lagin hori ondorio berberera iristeko, hau da, zein den handia batzuen eta besteen emaitza desberdintasuna eta, batez ere, beste biekin alderatuz gurea.

Urtea / Iturria	PEEL	Precisa / Conecta	Jakin
2015	1.222	1.798	2.621
2016	1.644	1.790	2.266
2017	1.430	1.958	2.342
2018	1.116	1.842	2.186
2019	1.254	1.847	2.291

Gakoa informazio iturrietan dago, batetik, eta informazioa eskuratzeko metodologian, bestetik. Bestela ezin da kopuru diferentzia hori azaldu. Horrenbestez, ikertzailearen fidagarritasuna bera dago auzitan. Eta, fidagarritasunaren aurretik, baita metodologia bera ere.

Espainiako Kultura Ministerioaren Panorámica de la edición española de libros (PEEL) azterketa lege-gordailuz hornitzen omen da. Euskadiko Editoreen Elkartearentzat eta Espainiako Editoreen Elkarteen Federazioarentzat lan egiten duen Conecta etxeak, aldiz, editoreei egin ohi dien kontsulta du informazio iturri.

Informazio iturri bakartzat argitaletxeak hartuko bagenitu, guk ere jaso dugun informazioaren %26 bakarrik jasoko genuke. Beraz, argitaletxeek zuzenean ematen diguten informazioa jasotzeaz gain, guztiz proaktiboak gara: liburutegietara jotzen dugu, eta gainerako liburuen guneetan ere arakatu ohi dugu, arrasto bila.

2019an, izan ere, Conectaren datuetatik are gehiago urrundu dira guk lortutakoak: 444 titulu gehiago katalogatu ditugu. Azterketa guztiak jasotako datuetan oinarritzen direnez, nabaria da azterketa bakoitzak zer irismen eta balio izan dezakeen.

Orrialde kopuruak

Orrialdeak / Urtea	2015	2016	2017	2018	2019
Orrialdeak guztira	270.399	269.957	253.220	238.293	242.788
Liburuak guztira	1.910	1.787	1.835	1.897	1.810
Batez beste liburuko	141,6	151,1	138,0	125,6	134,1
Urtetik urtera %Δ	15,1	–0,2	–6,2	–5,9	–1,9

Liburu analogikoaren unibertsoan gaude, zertan esanik ez da, orrialde kontuekin ari baikara, digitala aparte utzita.

Lehen konstatazioa: nahiz eta 87 titulu analogiko gutxiago argitaratu, orrialdeetan behera egin ordez gora egin dugu, 4.500 orrialde irabaziz. Ondorioz, aurtengo liburuak lodiagoak izan dira: orrialde kopuruaren batezbestekoa 125,6tik 134,1era igo da, eta galga jarri zaio, horrenbestez, 2017 eta 2018ko beheranzko joerari.

Bigarren konstatazioa: orrialde kopuruaren igoera nabarmenena hezkuntza eta irakaskuntza liburuetan gauzatu da, proportzio handian: 60.552 orrialde iaz eta 76.071 orrialde aurten. Igoerarik handiena Lehen Hezkuntzan izan da (44.447 orrialde, iaz baino 18.000 orrialde gehiago), DBHn ez da ia aldaketarik egon (iazko 19.645 orrialdetik aurtengo 20.534 orrialdera), eta haur hezkuntzan, aldiz, jaitsiera nabaria izan da (6.527tik 1.555era).

Helduen literaturan, aldiz, orrialde kopuruak asko jaitsi dira: titulu kopuru ia berberarekin, liburuko orrialde kopuruaren batezbestekoa 163,6tik 126,8ra jaitsi da. Argaltze esanguratsua, edonola ere.

Ekoizle ugari

Lehen atal honetan hainbat ezaugarri gurutzatuko ditugu: eragile argitaratzaileen izaera, noski, baina baita horien jarduna eta jatorria ere.

Tituluak	Argitaratzaileak
1	163
2-4	68
5-9	21
10-19	16
20-29	8
30-39	3
40-49	1
50-59	1
60-69	2
70-79	1
90-99	1
100-150	2
150etik gora	3
Guztira	290

Guztira, 290 dira 2019an libururen bat plazaratu dutenak. Aurreko urtean baino 44 argitaratzaile gutxiago egon da aurten: alegia, 2016ko kopuruetara itzuli gara.

Dena dela, argitaratzaile asko dira; gehiegi, nahi bada. Baina kontuan izan behar da horietako askok, gehien-gehienek, titulu bat bakarra kaleratu dutela. Eta, beraz, ezin daitezkeela editorialtzat hartu, ezta gutxiago ere. %56,2k titulu bakarra atera dute, erdia pasa dira. Areago: %79,7 dira lau titulu baino gutxiago ekoitzi dituztenak.

Aurreko urtean azpimarratu genuen bezala, urteko 20 tituluko neurriak ezar dezake editoreen arteko ekoizpenaren langa garrantzitsua. 2019an, bada, 20 titulutik gora editoreen %7,6k bakarrik ekoitzi dute, 22 editorek. Beste guztiek –268 argitaratzaile, %92,4– 20 titulu baino gutxiago atera dute. Urtero seinalatu izan dugu gure produkzioaren ahulezia dela ekoizleen atomizazioa.

Ehun titulutik gorako editorialen multzoa dago ahulezia horren goiko erpinean. Aurten bost izan dira ehun liburuko langa gainditu dutenak, aurreko urtean baino bi gehiago: bost horiek ekoizpen osoaren %38,8 bildu dute.

Eta bi mutur horien artean, 20 titulutik behera atera duten 268 horien eta 100 titulutik gora atera duten bost bakar horien tarteko erdiko mailako 17 editoreen presentzia eskasa da, eskasegia. Atomizazioa ez ezik, desoreka hori ere azpimarratu behar da.

Ekoizleen panorama hori ezagututa, azter dezagun tipologiaren araberako bereizketa. Ez baita berdin, ez produkzio mailan, ez tematikan, argitaletxe komertzial peto-petoa izan, edo izan unibertsitate, udal edo kirol elkarte, adibidez.

Argitaletxe nagusien ekoizpena: 1.234 titulu

Argitaletxea	Nobedadeak	Berrargitalpenak	Titulu kopurua	%
Elkar	89	209	298	13,0
Ikasmina	168	4	172	7,5
Anaya-Haritza	114	38	152	6,6
Edelvives-Ibaizabal	139	9	148	6,5
Santillana-Zubia	120	0	120	5,2
Erein	55	36	91	4,0
Edebé-Giltza	26	62	88	3,8
Ikaselkar	27	49	76	3,3
Ttarttalo	38	12	50	2,2
Alberdania	35	4	39	1,7
Guztira	811	415	1.234	53,8

Hamar argitaletxe, handienak eta komertzialak, daude zerrenda honetan. Bada hemen agertzen direnak baino gehiago ekoitzi duenik –EHU, 74 titulurekin, bederatzigarren legoke zerrendan–, baina komertzial eta pribatua ez denez, ez dugu aintzat hartu.

Hamar handienen indarra igo egin da: 1.234 titulu. Garai batean, batzuek uste zuten hamar lehenek, horiek edo beste batzuek, gaztaren zati bat ez baizik eta osorik jango zutela. Ez da horrela gertatu. Eta, gainera, badirudi egonkorra dela egoera.

Hamar gorenak izanda ere, bost ez dira ehun titulura iristen. Bestela esan, indartsuenak ere ez dira horren handi.

Hamar horien emaitzak ekoizpen osoaren %53,8 suposatzen du (iaz baino 4,1 puntu gehiago ekoizpen osoan).

Beti du interesa, gure kasuan, argitaletxeen jatorri geografikoa ezagutzeak. 2019an, bosna dira bertako eta kanpoko. Hori bai, bertakoak baino indartsuagoak dira kanpokoak hamar horien ekoizpenaren barruan: %55,1 vs %44,9. Ekoizpen orokorrarekiko, aldiz, bost puntuko aldea ateratzen diete kanpokoek bertakoei: %29,6 vs %24,2.

Bertako eta kanpoko argitaletxeen artean alderik handiena, aurten ere, berrargitalpen politikan dago. Eskuratu ahal izan dugun informazioa fidagarria bada, bertakoek %74,7ko indarra dute berrargitalpenaren baitan, eta, kanpokoek, titulu gehiago ekoitzi arren, %25,3koa bakarrik. Datuak egiazkoak balira (egia ote, adibidez, Santillana-Zubiak batere berrargitalpenik ez duela, edo Ikasminak lau bakarrik?), guztiz esanguratsua litzateke diferentzia hori, berrargitalpenak ekoizpen osoari ematen dion egonkortasun eta ibilbidea kontuan hartzen badugu.

Argitaratzaileen tipologia

Argitaratzaile mota	Ekoizleak	Ekoizpena	%
Bertako argitaldari pribatu komertziala	82	937	40,9
Kanpoko argitaldaria	52	870	38,0
Irakaskuntza + unibertsitatea	9	111	4,9
Elkartea, taldea, fundazioa, erlijio-etxea…	83	143	6,2
Argitaldari publikoa	34	154	6,7
Besterik	30	76	3,3
Guztira	290	2.291	100,0

Argitaratzaileen unibertsoa heterogeneoa da. Bertan daude bertakoak eta kanpokoak; argitaratzaile komertzialak eta ez-komertzialak; pribatuak zein publikoak; handiak eta txikiak; irakaskuntzakoak; talde, elkarte, fundazioak. Guk horiek denak bost multzoko tipologian ordenatu ohi ditugu.

Bertako argitaletxe pribatu komertziala

Hainbat ezaugarri ditu. Lau dira identifikatzeko baliagarriak: erabakigunea Euskal Herrian daukate, profesionalak dira maila batean edo bestean, pribatuak dira, enpresa bokazioa dute. Eta bereizgarriena: horien guztien berezko misioa liburu argitalpena da.

Ekoizleen %28,3 dira eta ekoizpen osoaren %40,9 zor zaio berorien lanari. Ekoizle/ekoizpen ratiorik hoberena dute.

Ondokoak izan dira gehien ekoitzi dutenak: Elkar (298), Erein (91), Ikaselkar (76), Ttarttalo (50) eta Alberdania (39).

Kanpoko argitaletxeak

Ekoizle/ekoizpen ratioan paretsu dago kanpokoen multzoa. Ekoizleen %17,9 dira kanpokoak eta produkzioaren %38 dago horien esku.

Nobedadeak lantzen dituzte batez ere, eta ia ez dute berrargitalpenik ekoizten. Hori baino okerragoa da gai aldetiko desoreka: haur eta gazteentzako material didaktikoak jorratzen dituzte ia esklusiban.

Aurtengo emankorrenak Ikasmina (172), Anaya-Haritza (152), Edelvives-Ibaizabal (148), Santillana-Zubia (120) eta Edebé-Giltza (88) izan dira.

Argitaratzaile publikoa

Erakunde publiko handi zein txikiek osatzen dute multzo hau, Eusko Jaurlaritzatik udaletara.

Iaz baino 45 titulu gehiago atera dituzte, %29,2 gehiago, alegia. Ekoizleen %11,7 dira publikoak, eta ekoizpenaren %6,7 hartzen dute.

Elkarte, fundazio eta parekoak

Multzo handia da honakoa, bertan sartzen baitira elkarteak, fundazioak, taldeak…

Iazko antzeko kopuruetan dabil aurten ere sail honetakoen ekoizpena: ekoizleak %28,6 dira eta ekoizpena %6,2. Jarduera atomizatuaren eredu nagusia dugu hemen, horrenbestez.

Irakaskuntzakoak

Iaztik hona ekoizleen kopurua ia erdira jaitsi den arren (hemeretzitik bederatzira), 4,9ko ekoizpenari eutsi zaio ekoizleen %3,1ekin.

Ekoizle unibertsitarioa

Ekoizpen unibertsitarioaren sail honetan, guztira 107 titulu (ekoizpen osoaren %4,7) argitaratu dituzte lau ekoizlek: lehenik, Euskal Herriko Unibertsitateko Argitalpen Zerbitzuak 74 titulu ekoitzi ditu (%72); bigarren ekoizle nagusia Udako Euskal Unibertsitatea izan da, 21 titulurekin (%19,6); eta, gainera, bien artean koedizioan argitaratutako sei liburu erantsi behar dizkiegu kopuru horiei. Beste biek ez dute askorik argitaratu: Mondragon Unibertsitateak lau titulu eta Ingeniaritza Goi Eskola Teknikoak bi. Horixe da guztia, gure informazioaren arabera.

Hona gaien hurrenkera:

Giza/Gizarte	43,9
Zientzia/Teknika	26,3
Helduen literatura	16,8
Hezkuntza/Irakaskuntza	9,3
Aisia	2,8
Orotarikoak	0,9

Gaien hurrenkera eta bakoitzaren ehunekoak 2018koaren oso-oso antzekoak dira, ia berdinak.

Bertakoak eta kanpokoak testuliburuen merkatuan

Testuliburuen merkatua aztertzeko ere, hamar ekoizle handienen unibertsoan jarraitzen dugu. Bertako eta kanpoko editorialen bereizketa geografikoa da azalez, baina ekosistema industrial eta kulturalean berebiziko garrantzia duena sakonean. Kontua da ekoizpenaren erabakigunea nork duen, bereziki hezkuntza curriculumari lotutako arloan. Izan ere, hezkuntza edo irakaskuntzako liburu produkzio handiena ez dago euskal editorialen esku, baizik eta estatu mailako argitaletxeetan. Curriculum propioa proposatzen duen Eusko Jaurlaritzarentzat badu garrantzirik gertakari horrek.

Batzuek eta besteek ekoizpenean duten gradua ez da urtero bera izaten, baina kanpokoen esku hartzearen emaitza urtero da handia, ikasmaterialetan ekoizpenaren erditik gorakoa. Hona azken urteotako emaitzak hamar argitaletxe nagusien artean:

	Ekoizle nagusien pisua irakaskuntzan
Urtea	Bertokoak	Kanpokoak	Gainerakoak
2015	17,7	78,8	3,5
2016	22,4	74,5	3,1
2017	32,3	61,7	6,0
2018	30,0	65,0	5,0
2019	23,6	73,1	3,3

Garrantziaren handia kontuan hartuta, hiru taula baliatuz azalduko dugu jarraian bi ekoizle-mota horiek, alegia, kanpoko argitaletxeek edo bertako argitaletxeek, argitalgintzan duten portaera. Bereziki curriculuma arakaturik ere, argigarri da gainerako gai-eremutan duten ekarpena ere kontrolatzea. Horretarako, taula bakoitzean gai eremu guztiak daude zerrendatuta.

Taula bakoitzak bost zutabe dauzka: lehenean gaia agertzen da, eta hurrengo hiruretan ekoizleak: bertako, kanpoko eta gainerakoak. Bertako eta kanpoko diogunean, ez gara ari hango edo hemengo guztiez, baizik eta argitaletxe profesional-komertzial-pribatuez, aurreko atalean aipatu ditugun bestelako ekoizleak (publikoak, elkarteak, irakaskuntzan alorrekoak…) aintzat hartu gabe.

Lehen taulan zifra absolutuak agertzen dira, eta horiei esker ikus daiteke zein den edizio mota bakoitzaren pisua.

Bigarren taulak alderaketaren ikuspegia proposatzen du. Ezker-eskuin, etzanean irakurri behar da taula hori, gai-eremuz gai-eremu kanpokoen eta barrukoen indarra zein den neurtzeko.

Hirugarren taula, azkenik, zutikakoa edo bertikala da, zutabe bakoitza goitik behera irakurtzekoa. Editorial mota bakoitzaren baitan ekoizpena non mamitzen den adierazteko balio du. Edizio mota bakoitzaren indargune eta ahulguneak non dauden erakusten du.

Lehen taulan, horrenbestez, balio absolutuak ematen ditugu, eta horiei esker badakigu edizio mota bakoitzaren balio kuantitatiboa.

	Balio absolutuak
Gaia/Ekoizlea	Bertokoak	Kanpokoak	Gainerakoak	Guztira
Ekoizpen osoa	928	872	491	2.291
HI	197	610	27	834
HG	376	202	32	610
GG	50	9	278	337
HL	252	14	43	309
AL	32	18	43	93
ZT	13	18	55	86
Besterik	8	1	13	22

Oro har, ekoizpen osoaren baitan, Euskal Herrian argitaratzen diren liburuak dira nagusi, bai bertako editore komertzialek argitara ematen dutena (928 titulu) eta bai elkarte, talde, fundazio, argitaldari publiko eta enparauek argitaratzen dutena (491 titulu); 1.419 titulu dira guztira (ekoizpen osoaren %61,9).

Gai eremuak banaka begiratuz ere, bertakoen zifrak altuagoak dira sailez sail, salbuespen nabarmen batekin: hezkuntza eta irakaskuntza liburuan oso goitik daude kanpokoak, 610 vs 197. Iaztik desoreka ia bikoiztu egin da, gainera, kanpokoen emariaren alde betiere.

Bigarren taula horretan, alderaketaren ikuspegia proposatzen da.

	% horizontalak
Gaia/Ekoizlea	Bertokoak	Kanpokoak	Gainerakoak	Guztira
Ekoizpen osoa	40,5	38,1	21,4	2.291
HI	23,6	73,2	3,2	834
HG	61,7	33,1	5,2	610
GG	14,8	2,7	82,5	337
HL	81,6	4,5	13,9	309
AL	34,4	19,3	46,3	93
ZT	15,1	20,9	64,0	86
Besterik	36,3	4,6	59,1	22

Ezker-eskuin, etzanean, irakurri behar da aurreko taula hori, gai-eremuz gai-eremu kanpokoen eta barrukoen indarra zein den atzemateko.

Ekoizpen osoa aintzat hartuz, bertakoak dira nagusi kanpokoen aldean (%40,5 vs %38,1). Hezkuntza eta irakaskuntza liburuaren lerro horizontalean, aldiz, alde handiz dira nagusi kanpokoak, bertakoekiko 50 puntuko alde nabarmenarekin. Iazko aldea 30 puntukoa zen bien artean: ikaragarri handitu da desoreka!

Bien arteko konparaketa horretan, argi ikusten da aurten ere kanpokoek ekoizpen sinbolikoa dutela bestelako gaietan: ia esku hartzerik ez dutela helduen literaturaren eta giza eta gizarte zientzietako liburuen alorretan. Argi dago, kanpoko editorialak ez dira euskal liburugintzaren ekosisteman integratzen: haur eta gazteen eta eskola liburuen merkatu kautibora mugatzen dira, besterik gabe.

	% bertikalak
Gaia/Ekoizlea	Bertakoak	Kanpokoak
Ekoizpen osoa	100,0	100,0
HI	21,2	69,9
HG	40,5	23,2
GG	5,4	1,0
HL	27,2	1,6
AL	3,4	2,1
ZT	1,4	2,1
Besterik	0,9	0,1

Irakurketa bertikala benetan esanguratsua da editorialen filosofia aurkezteko: argitaldari espainiarren ekoizpena haur eta gazteentzako eta hezkuntza liburuetan zentratzen da kuantitatiboki (%93,1); eta, bereziki, hezkuntzakoan (%69,9). Gainerako alorretan ez dute ia ezer ekoizten.

Lau taula horiek argi uzten dute Hegoaldeko eskoletan curriculum espainiarra dela zabalduena. Izan ere, kanpoko argitaletxeek hezkuntzaren muinari heltzen diote, euskal curriculumari. Helburu nagusi eta bakarra horixe dute, Euskal Herriko eskoletan kanpoan sorturiko curriculum egokitua sartzea.

Gure betiko kezkak, horrenbestez, ez du lasaigarririk topatu 2019ko ekoizpenean; aitzitik, esan dugun bezala, kanpokoen aldeko desoreka nabarmen areagotu da.

Kezka horien inguruan sarritan aipatzen ditugun arrazoi eta argudioak ezin hobeto islatu ziren Berria-k azaroaren 14an argitaratutako ‘Euskal Herria testuliburuetan’ erreportaje sortan. Bertan, besteak beste, zenbait argitaletxek DBHko Gizarte Zientzien arlorako eginiko testuliburuak aztertu zituen Iñaki Petxarromanek, batik bat ‘Euskadi’ eta ‘Euskal Herria’ terminoen erabilpenari batzuetan eta besteetan ematen zaion tratamenduari helduz. Eta, espero bezala, agerian geratzen da bertako eta kanpoko argitaletxeen irizpideen arteko aldea. Mikel Peruarenak egun berean Hizpideak atalean idatzitako hitzek ere bikain laburbiltzen dute auziaren mamia:

Beti dago proiektu nazional bat atzean. Euskal Herriaren aldeko edozer egitea doktrinatzea da, eta Espainia edo Frantzia daudenean eustea normalitatea, baina beti dago proiektu nazional bat eraikitzeko bitarteko bat atzean. Proiektu nazionalak egunero eraikitzen direlako. […] Estatuek dute proiektu nazionalak irudikatzeko boterea. […] Eta horregatik desagertzen da Euskal Herria ikasliburuetatik. Ezin dena imajinatu ezin delako existitu. Eta auzi honetan ikasliburuak ez dira neutroak. Euskal Herria erakustea bezainbesteko doktrinamendua da ez erakustea; proiektu nazionalen arteko gatazka batean gaudelako hemen.

Argitalpen digitala

• 2014: 526 titulu
• 2015: 711
• 2016: 479
• 2017: 507
• 2018: 289
• 2019: 481

Argitalpen digitala ekoizpen osoaren %21era igo da 2019an: 192 titulu gehiago. Iazko amiltzearen ondoren, digitalak indarra hartu berriro, 2015eko gailurrera iritsi gabe betiere.

Ekoizpen osoan analogikoa erabat nagusi den arren (%79), ia zortzi puntu egin du behera aurreko urtetik: 2018an baino 87 titulu gutxiago.

Gaia	Analogikoa (%)	Digitala (%)	Guztira
Hezkuntza/Irakaskuntza	67,7	32,3	834
Haur/Gazte	95,7	4,3	610
Giza/Gizarte	86,4	13,6	337
Helduen literatura	71,2	28,8	309
Aisia	89,2	10,8	93
Zientzia/Teknika	53,5	46,5	86

Liburu digitalaren batezbestekoa (%21) gainditu egiten dute hiru liburu mota hauek: zientzia eta teknika liburuek (ia erdia, %46,5), hezkuntza eta irakaskuntzakoek (%32,3) eta helduen literaturak (%28,8). Gainerako guztiak batezbestekoaren azpitik (giza eta gizarte liburuak %13,6, aisia liburuak %10,8) edo oso azpitik daude (haur eta gazteentzakoak %4,3).

Gaia	Analogikoa (%)	Digitala (%)
Hezkuntza/Irakaskuntza	31,2	55,9
Haur/Gazte	32,3	5,4
Giza/Gizarte	16,1	9,6
Helduen literatura	12,2	18,5
Aisia	4,6	2,1
Zientzia/Teknika	2,5	8,3

Aurreko taulak liburu analogikoa eta digitala beren baitan nola banatzen diren erakusten du. Analogikoak, jakina, hobeto islatzen du liburugintzaren egitura osoa, gehiengoa berak baitu.

Liburugintza digitalak egitura desorekatua du, baina urtea joan eta urtea etorri bere egitura propioa bereganatuz doala esan genezake. Aurtengoan ere hezkuntzak erdia eta gehiago hartzen du (%55,9), eta asko jaisten da gainerakoetan.

Eskaintza editoriala

Azterketa honen bigarren atalean, argitaratzaileen emaitza material eta kuantitatiboez jardungo dugu. Hainbat ezaugarri arakatuko ditugu jarraian: titulu kopuru, liburuen egiletza kronologikoa eta linguistikoa. Eta hori guztia, ez soilik aurtengo datuekin, fokua 2000tik gaurdainoko bilakaerara irekiz baizik.

Eskaintzaren azterketari buruzko gure ekarpen nagusia, beharbada, emaitza bakoitza bere testuinguru kronologikoan ematea da; izan ere, urteko informazio soilak ez du, isolaturik, interpretaziorako biderik irekitzen.

2019ko eskaintza editorialaren datu nagusien laburpen txiki batekin hasiko gara. Aurtengo titulu kopurua igo egin da: 2.291 titulu izan dira aurten, horietako %79 bertsio analogikoan atereak eta %21 digitalean. 1.720 titulu nobedade edo lehen edizio dira (%75,1), aurreko urtean baino 163 gehiago. Berrargitalpenen kopurua, berriz, jaitsi egin da, 571 titulu (%24,9).

Euskaraz sorturikoak 1.160 dira (%69,3); itzulpenak, hortaz, 560 titulu (%30,7).

2.291 titulu

2000tik honako ibilbidean 2008ko eta 2015eko liburugintzatan kokatu dira bi gailurrak, bi puntu gorenak: 2.696 eta 2.621 titulurekin, hurrenez hurren. Gainerakoan, azken urteetan ekoizpena 2.200 tituluren bueltan dabil: 2019an pixka bat igo egin da eta neurri horretatik gorago iritsi da, 2.291 titulurekin.

Hurrengo laukian, aldiz, ekoizpen hori bitan banatua dator, analogikoa eta digitala, biak elkarren arteko alderaketan. Eta argi eta garbi ikus daiteke ekoizpen digitalak hartzen duela bere bizkar urteko igoera, 192 titulutan emendatu baitu aurreko urtekoa. Paperezkoak, aldiz, behera egin du, 192 titulu gutxiagorekin. Aurreko urtean gertatutakoari buelta eman zaio, 2018an analogikoak gora eta digitalak behera egin baitzuten.

Urtea / Liburu mota	Analogikoa	Digitala	Guztira
2007	2.225	39	2.264
2008	2.587	109	2.696
2009	2.195	243	2.438
2010	2.017	258	2.275
2011	2.160	242	2.402
2012	2.062	176	2.238
2013	1.690	184	1.874
2014	1.715	526	2.241
2015	1.910	711	2.621
2016	1.787	479	2.266
2017	1.835	507	2.342
2018	1.897	289	2.186
2019	1.810	481	2.291

Bai zifra nagusi horietan, eta bai gero aztertuko ditugun barne ataletan, eboluzioaren ikuspegia beti dago presente, bi modutan garatua: eboluzioaren lerroa eta eboluzioaren indizea. Eboluzioaren lerroak 2000ko erreferentziatik abiatzen da, liburugintzaren jokamoldea urte horrekiko konparatuz. Eboluzioaren indizean, aldiz, erreferentzia puntua laburra da, aurreko urtea, alegia: urte arteko gorabeherak erakusten ditu, ekoizpenak aurreko urtearekiko gora edo behera egin duen.

Tituluen eboluzioa

Tituluen eboluzio honetan liburu mota guztiak agertzen dira, nobedadeak, berrargitalpenak, euskaraz sorturikoak, itzulpenak. Eta bi erreferentzia punturen arabera aztertuko dugu: bata, 2000 urtea; bestea, aurreko urtea, 2018. Beraz, ikuspegi luzea eta laburra, biak dira errealitatearen ispilu.

Eboluzioaren lerroak erakusten duenez, 2000. urtean baino 32 puntu altuago dago 2019ko titulu kopurua. Eboluzioaren indizeak, aldiz, aurreko urtearekiko igoera markatzen du: 4,8 puntu.

Urtero bezala, azterbide horixe bera erabiliko dugu atal osoan, adierazle argigarriak eskaintzen baititu.

Nobedadeak eta berrargitalpenak

Urtea	Nobedadea	Berrargitalpena
2000	65,7	34,3
2001	71,7	28,3
2002	70,8	29,2
2003	71,1	28,9
2004	74,0	26,0
2005	71,2	28,8
2006	67,9	32,1
2007	69,8	30,2
2008	69,5	30,5
2009	69,8	30,2
2010	71,0	29,0
2011	71,8	28,2
2012	68,3	31,7
2013	68,0	32,0
2014	74,0	26,0
2015	80,8	19,2
2016	75,2	24,8
2017	74,5	25,5
2018	71,2	28,8
2019	75,1	24,9
Batez beste	71,6	28,4

Gorabehera txikiekin, azken urteetako proportzioei eusten die aurtengo ekoizpenak ere: nobedadeek hiru laurden hartzen dituzte, eta berrargitalpenek beste laurdena. Argi dago euskal liburugintzan nobedadeak sekulako indarra duela, eta berak definitzen duela ekoizpenaren ildoa. Berrargitalpenen ehunekoak, iazko igoeratxoaren ondoren, laurdenerako bidea hartu du atzera.

Beti pentsatu izan dugu berrargitalpenak indar handiagoa beharko lukeela, eredugarriagoa zaigun edizio frantsesaren ildotik. Izan ere, berrargitalpenaren ahulezia euskal liburugintzaren izaera diglosikoaren sintoma bat gehiago da, gure ustez.

Nobedadeak

Nobedadeen eboluzio-lerroa

2000. urtea erreferentziatzat hartuta, aurtengo nobedadeen produkzio maila 51 puntu gorago dago. Baina, egia esan, maila bertsua da gehien errepikatzen dena. Azken hamarkadan bi urtek markatu dute diferentzia: batek negatiboa (2013, 12 puntu bakarrik gora), eta positiboa besteak (2015, 86 puntu gora).

Nobedadeen eboluzioaren indizea

2018an nobedadeek kopuru absolututan izandako jaitsierari (%10,8) buelta eman zaio erabat 2019an: %10,5 igo da nobedadeen kopurua. Badirudi liburu mota honetan igoerak eta jaitsierak urterik urte orekatuz doazela.

Nobedadeen jatorrizko eta itzulitako liburuak

Urtea	Jatorrizkoa	Itzulpena
2000	73,6	26,4
2001	73,0	27,0
2002	66,6	33,4
2003	66,9	33,1
2004	71,6	28,4
2005	70,8	29,2
2006	67,4	32,6
2007	65,4	34,6
2008	61,4	38,6
2009	70,7	29,3
2010	66,4	33,6
2011	68,6	31,4
2012	65,4	34,6
2013	61,7	38,3
2014	68,9	31,1
2015	68,8	31,2
2016	64,0	36,0
2017	64,8	35,2
2018	61,2	38,8
2019	69,3	30,7
Batez beste	67,3	32,7

Aurtengo jatorrizko liburua mende hasierako kopuruetara (ia %70eraino) itzuli dela dirudi, azken hogei urteetako batezbestekotik gora, alegia. Hurrengo urteetako datuak aztertuz erabaki beharko da aurtengoa salbuespena izan den edo goranzko joera berri baten aurrean gauden.

Jatorrizkoa

Jatorrizko liburuaren eboluzio-lerroa

Lerro hautsia da guztiz jatorrizko liburuaren eboluzioarena, oraintxe gora, oraintxe behera. 2018ko beheraldi nabarmenaren ondoren, aurten berriro ere indarra berreskuratu duela dirudi, 2000ko erreferentziarekiko 39,1 puntu goitik. Mende berriko batezbestekotik ez da aparte egongo.

Jatorrizko liburuaren eboluzioaren indizea

Iazko jaitsiera bortitzak (%18,2) ifrentzua aurkitu du 2019an, %32ko igoera are indartsuagoarekin. Dena dela, lehen aipatutako joera hautsia suma daiteke azken hamarkadako eboluzioaren indizean.

Itzulitakoa

Itzulitako liburuaren eboluzio-lerroa

Jatorrizkoaren igoerak, jakina, itzulitako liburuaren jaitsiera dakar: azken lau urteetan 2000ko kopuruak bikoizterainoko datuak eman ondoren, aurten joera hori apaldu egin da. Mende hasieratik 83,6 puntu gora dabil, hala eta guztiz ere.

Itzulitako liburuaren eboluzioaren indizea

Zehazki, %17,4 jaitsi da 2018tik. Lehen jatorrizkoarentzat esan dugun bezala, hurrengo urteetako datuek erakutsiko digute joeraren baten hasiera den edo aurten gertatutakoa mende honetako bilakaera hautsiaren beste urrats bat den.

Berrargitalpenak

Berrargitalpenaren eboluzio-lerroa

Txanponaren beste aldea da berrargitalpenena, nobedadeen atzeko aldea. Eta halaxe izan da aurten ere: nobedadea goitik eta berrargitalpena behetik. Hain behetik, ezen mende honetan zazpigarren urtea baita 2000ko marraren azpitik dagoela.

Berrargitalpenaren garrantziaren urteroko aldarria, datu horien aurrean, berrindartu besterik ezin da egin. Euskal liburuaren eta euskal literaturaren arrakasta ez da neurtu behar titulu berrien gehitze soilaren arabera, berrargitalpenak ireki ditzakeen merkatu eta irakurle nitxo berriak aintzat hartu gabe.

Berrargitalpenaren eboluzioaren indizea

Aurreko hiru urteetan nabarmen gora egin ondoren, %9,2ko jaitsiera pairatu du aurten berrargitalpenak.

Berrargitalpenaren mailaketa

Mailaketa honek errealitate interesgarri bat jartzen digu begien aurrean, hots, argitaraldi maila bakoitzean 571 titulu horiek nola banatzen diren. Ez da harritzekoa bigarren edizioan pilatzea titulu kopuru handiena; baina, zorionez, badira hamar argitaraldi edo gehiago izan dituzten liburuak ere: 120, 2018an baino 15 gehiago. Aurten, 49. edizio mailan jo dugu gailurra.

Hamar argitaraldi eta gehiago

10. edizioa

Abereen etxaldea	Orwell, George
Estitxuk pirata izan nahi du	Mendiguren Elizegi, Xabier
Fisika 2. Batxilergoa	Armero, Juan eta beste
Fisika eta Kimika 1. Batxilergoa	Edebé Taldea
Irakurketa eta idazketa koadernoa 7	Imaz, Lurdes
Koaderno gorria	Urretabizkaia, Arantxa
Koloretako munstroa	Llenas, Anna
Larunbatean Bukowskin	Andueza, John
Logika jokoak 2	Blanch, Xavier eta beste
Manila konexioa	Arretxe, Jon
Musika 3. Lehen Hezkuntza. Koadernoa	Coma, Meritxell
Problemak ebazteko lantegia 6. Lehen Hezkuntza	Pereda, Luis
Seximenduz, sentimenduz, nahasmenduz. Zer arraio egin behar da hemen ligatzeko?	Morillo, Fernando
Urtxintxa. Ipuinak (Ikaslearen karpeta 1 – Urtxintxa 3 urte). 1. Arroxali	Ormazabal, Joxantonio
Urtxintxa. Ipuinak (Ikaslearen karpeta 1 – Urtxintxa 3 urte). 2. Hiru txerrikumeak	Ormazabal, Joxantonio
Urtxintxa. Ipuinak (Ikaslearen karpeta 1 – Urtxintxa 3 urte). 3. Txanogorritxo	Ormazabal, Joxantonio
Urtxintxa. Ipuinak (Ikaslearen karpeta 1 – Urtxintxa 3 urte). 4. Ametsak airean	Zugazagasti, Arantza eta beste

11. edizioa

Bat, bi, Manchester	Jimenez, Irati
Euskara eta Literatura 1. Batxilergoa	Alberdi, Andres eta beste
Irakurketa eta idazketa koadernoa 2	Imaz, Lurdes
Irakurketa eta idazketa koadernoa 5	Imaz, Lurdes
Irakurketa eta idazketa koadernoa 6	Imaz, Lurdes
Irakurketa eta idazketa koadernoa 8	Imaz, Lurdes
Kimika II. Batxilergoa	Edebé Taldea
Larunbatean Bukowskin	Andueza, John
Logika jokoak 1	Blanch, Xavier eta beste
Nur eta irlandar gnomoa	Martinez de Lezea, Toti
Pippi Kaltzaluze	Lindgren, Astrid
Risky eta bere lagunak	Iturralde, Joxemari
Zu bezain ahul	Jaio, Karmele

12. edizioa

Akapela. Chants basques	Uhaina Elkartea
Bakarka 1	Letamendia, Juan Antonio
Euskara 6 – Lan-koadernoa 11 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Barrena, Saionara eta beste
Euskara 6 – Lan-koadernoa 12 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Barrena, Saionara eta beste
Euskara 6 – Lan-koadernoa 13 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Barrena, Saionara eta beste
Irakurgaiak 4 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Barrena, Saionara eta beste
Irakurketa eta idazketa koadernoa 1	Imaz, Lurdes
Kimika II. Batxilergoa	Edebé Taldea
Kometa bidaizalea. Irakurketa-jokoak	Ortiz, Jose Luis eta beste
Mendaroko txokolatea	Irasizabal, Iñaki
Musika 6 – Lan-koadernoa 6 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Aizarna, Kontxi eta beste
Nire amak ez dauka erremediorik	Mendizabal, Antxiñe

13. edizioa

Bakarka 1	Letamendia, Juan Antonio
Bilbao-New York-Bilbao	Uribe, Kirmen
Bost ahizpa	Arana, Aitor
Eta ni zer?	Morillo, Fernando
Euskara 5 – Lan-koadernoa 10 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Barrena, Saionara eta beste
Greta	Osoro, Jasone
Kandinskyren tradizioa	Saizarbitoria, Ramon
Leturiaren egunkari ezkutua	Txillardegi
Musika 5 – Lan-koadernoa 5 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Aizarna, Kontxi eta beste
Nire amak ez dauka erremediorik	Mendizabal, Antxiñe
Xake Mate	Ladron Arana, Alberto

14. edizioa

Euskara 5 – Lan-koadernoa 9 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Barrena, Saionara eta beste
Ispiluen gainean lotan	Sierra i Fabra, Jordi
Kale gorrian	Swindells, Robert
Musika 4 – Lan-koadernoa 4 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Aizarna, Kontxi eta beste
Musika airean	Jaio, Karmele
Nikolas Txiki	Jaio, Karmele
Palestina, zure mina	Jaio, Karmele
Psikologia 1/2. Batxilergoa	Elhuyar
Zoaz infernura, laztana	Lertxundi, Anjel

15. edizioa

Ezekiel nora ezean	Osoro, Jasone
Matematika 5. Baga Biga (Txanela). Lehen Hezkuntza	Goñi, Jesus Mari
Matematika 6 – Lan-koadernoa 11 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Goñi, Jesus Mari
Nikolas Txiki	Jaio, Karmele
Nora ez dakizun hori	Jimenez, Irati
Suminaren estrategia	Morillo, Fernando

16. edizioa

Ahaztuen mendekua	Ladron Arana, Alberto
Euskara 4 – Lan-koadernoa 7 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Askoren artean
Euskara 4 – Lan-koadernoa 8 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Askoren artean
Ikaslearen liburua 3 (Material globalizatua) (Txanela). Lehen Hezkuntza (8 liburuxka)	Saenz, Maite eta beste
Ikaslearen liburua 4 (Material globalizatua) (Txanela). Lehen Hezkuntza (7 liburuxka)	Saenz, Maite eta beste
Kolosala izango da	Sarrionandia, Joseba
Matematika 4 – Lan-koadernoa 8 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Goñi, Jesus Mari
Material globalizatua 2. Lehen Hezkuntza. Ikaslearen liburua (9 liburuxka)	Oiarbide, Josi eta beste
Munduari itzulia 18 ipuinetan	Irusta, Antton
Musika 2 – Lan-koadernoa 2 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Aizarna, Kontxi eta beste
Musika 3 – Lan-koadernoa 3 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Aizarna, Kontxi eta beste
Obsexuen kluba	Mendiguren Elizegi, Xabier
Patakon	Mendiguren Elizegi, Xabier

17. edizioa

Aulki-jokoa	Alberdi, Uxue
Euskara 1 – Lan-koadernoa 1 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Saenz, Maite eta beste
Euskara 1 – Lan-koadernoa 2 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Saenz, Maite eta beste
Euskara 2 – Lan-koadernoa 3 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Oiarbide, Josi eta beste
Euskara 3 – Lan-koadernoa 5 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Barrena, Saionara eta beste
Euskara 3 – Lan-koadernoa 6 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Barrena, Saionara eta beste
Hamabost zauri	Jaio, Karmele
Matematika 3 – Lan-koadernoa 5 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Goñi, Jesus Mari
Matematika 3. Baga Biga (Txanela). Lehen Hezkuntza	Goñi, Jesus Mari
Matematika 4 – Lan-koadernoa 7 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Goñi, Jesus Mari
Matematika 4. Baga Biga (Txanela). Lehen Hezkuntza	Goñi, Jesus Mari

18. edizioa

Erinias taberna	Ormaetxea, Amaia
Euskara 2 – Lan-koadernoa 4 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Oiarbide, Josi eta beste
Ikaslearen liburua 1 (Material globalizatua) (Txanela). Lehen Hezkuntza (10 liburuxka)	Saenz, Maite eta beste
Matematika 1 – Lan-koadernoa 1 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Goñi, Jesus Mari
Matematika 1 – Lan-koadernoa 2 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Goñi, Jesus Mari
Matematika 1. Baga Biga (Txanela). Lehen Hezkuntza	Goñi, Jesus Mari
Matematika 2 – Lan-koadernoa 3 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Goñi, Jesus Mari
Matematika 2 – Lan-koadernoa 4 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Goñi, Jesus Mari
Matematika 2. Baga Biga (Txanela). Lehen Hezkuntza	Goñi, Jesus Mari
Matematika 3 – Lan-koadernoa 6 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Goñi, Jesus Mari
Musika 1 – Lan-koadernoa 1 (Txanela). Lehen Hezkuntza	Xirula Mirula Elkartea

20. edizioa

Ipuin batean bezala

Irigoien, Joan Mari

21. edizioa

Urtebete itsasargian

Meabe, Miren Agur

22. edizioa

Urtebete itsasargian

Meabe, Miren Agur

23. edizioa

Eskubeltz taldearen abenturak	Press, Hans Jürgen
Ezer baino lehen	Iturbe, Arantxa

24. edizioa

Bi letter jaso nituen oso denbora gutxian

Atxaga, Bernardo

Ortzadarra sutanMorillo, Fernando

25. edizioa

Ezekiel

Osoro, Jasone

26. edizioa

Amaren eskuak	Jaio, Karmele
Ezekiel	Osoro, Jasone

28. edizioa

Arotzaren eskuak	Ladron Arana, Alberto
Goizuetako ezkongaiak	Garate, Gotzon

29. edizioa

SPrako tranbia

Elorriaga, Unai

32. edizioa

Kittano

Ormazabal, Joxan

38. edizioa

Connemara gure bihotzetan

Gabiria, Julen

45. edizioa

110. Street-eko geltokia

Zabaleta, Iñaki

49. edizioa

Ostegunak

Arretxe, Jon

Urte bereko berrargitalpenak

1/2 edizioak

Aitaren etxea	Jaio, Karmele
Erraldoiak / Gigantes / Giants	Elorrieta, Begoña
Errenteria 1936-1939. Giza Eskubideen zapalketa eta errepresioa Gerra Zibilean eta Lehen Frankismoko garaian. I. liburukia / Conculcación de los Derechos Humanos y represión durante la Guerra Civil y el Primer Franquismo. Volumen I	Rodriguez, Amaia
Errenteria 1936-1939. Giza Eskubideen zapalketa eta errepresioa Gerra Zibilean eta Lehen Frankismoko garaian. II. liburukia / Conculcación de los Derechos Humanos y represión durante la Guerra Civil y el Primer Franquismo. Volumen II	Rodriguez, Amaia
Errenteria 1936-1939. Giza Eskubideen zapalketa eta errepresioa Gerra Zibilean eta Lehen Frankismoko garaian. III. liburukia / Conculcación de los Derechos Humanos y represión durante la Guerra Civil y el Primer Franquismo. Volumen III	Rodriguez, Amaia
Euskal Herriko hegaztien gida	Penas, Xosé M. eta beste
Euskal Herriko zuhaitzen gida	Niño, Henrique
Ezezagunak	Lozano, David
Fermin Balentzia. Kantuari emana / Vivir para cantarla (+ CD)	Askoren artean
Hori zen dena	Labandibar, Goiatz
Ipuinak eta abenturak irakurtzen trebatzeko 1. Maritxu Teiletako zelaiko superheroia	Maia, Jon eta beste
Ipuinak eta abenturak irakurtzen trebatzeko 2. Unax eta dinosauroen desagerpena	Maia, Jon eta beste
Ipuinak eta abenturak irakurtzen trebatzeko 3. Imanol aizkolaria	Arzallus, Amets eta beste
Ipuinak eta abenturak irakurtzen trebatzeko 4. Miliaren bidaia harrigarria	Arzallus, Amets eta beste
Ipuinak eta abenturak irakurtzen trebatzeko 5. Argia galeriako lapurreta bitxia	Martin, Alaia eta beste
Ipuinak eta abenturak irakurtzen trebatzeko 6. Naiara, amona eta rock-and-rolla	Maia, Jon eta beste
Itzuliz usu begiak	Lertxundi, Anjel
Nik sinesten dizut. Bortxaketaren kultura eta sanferminetako kasua	Velte, Samara
Osaba Otso	X.X.
Pepe Gil. Azpeitiko Memoria Grafikoa, 1966-2007	Gil, Pepe
Sapiens. Gizadiaren historia labur bat	Harari, Yuval Noah
Susmaezinak	Borda, Itxaro
Zure bihotzean	Sarasola, Jose Mari

1/2/3 edizioak

Eiderren egunerokoa	Osoro, Jasone
Miñan	Arzallus, Amets eta beste
Plastika 4. Lehen Hezkuntza. Ikaslearen liburua	Basanta, Beatriz eta beste

1/2/3/4 edizioak

Basa	Amuriza, Miren
Iritsi gara!	Osoro, Jasone

3/4 edizioak

Euskara 6. Lehen Hezkuntza

Edebé Taldea

4/5 edizioak

Eireren egunerokoa	Vivanco, Estibaliz
Euskara 5. Koadernoa. Lehen Hezkuntza	Romero, Asier eta beste
Euskara eta Literatura 4. DBH	Edebé Taldea
Zurekin batera. Euskara 3. Lehen Hezkuntza	Piko, Biotza

5/6 edizioak

Eskularru beltzak	Osoro, Jasone
Euskara eta Literatura 1. DBH	Edebé Taldea
Euskara eta Literatura 2. DBH	Edebé Taldea
Inork ikusi ezin duena	Smith, Sinclair
Katu jendea	Rodriguez, Eider

5/6/7 edizioak

Abbadiaren sekretua

Morillo, Fernando

6/7 edizioak

Matematika 3. Koadernoa. Lehen Hezkuntza

Ferrero, Luis eta beste

7/8 edizioak

Euri-ttantta	Gomez, Alfredo
Euskara eta Literatura 2. DBH. Ariketa-koadernoa	Meabe, Miren Agur eta beste
Fisika eta Kimika 3. DBH	Edebé Taldea

8/9 edizioak

Lesterren logika	Cano, Harkaitz
Nire arreba Aixa	Torras, Meri

9/10 edizioak

Koloretako munstroa	Llenas, Anna
Musika 3. Lehen Hezkuntza. Koadernoa	Coma, Meritxell

10/11 edizioak

Larunbatean Bukowskin

Andueza, John

11/12 edizioak

Kimika II. Batxilergoa

Edebé Taldea

12/13 edizioak

Bakarka 1	Letamendia, Juan Antonio
Nire amak ez dauka erremediorik	Mendizabal, Antxiñe

14/15 edizioak

Nikolas Txiki

Goscinny, René

21/22 edizioak

Urtebete itsasargian

Meabe, Miren Agur

25/26 edizioak

Ezekiel

Osoro, Jasone

Titulu errepikatuak

2 edizio

Aitaren etxea	1/2
Erraldoiak / Gigantes / Giants	1/2
Errenteria 1936-1939. Giza Eskubideen zapalketa eta errepresioa Gerra Zibilean eta Lehen Frankismoko garaian. I. liburukia / Conculcación de los Derechos Humanos y represión durante la Guerra Civil y el Primer Franquismo. Volumen I	1/2
Errenteria 1936-1939. Giza Eskubideen zapalketa eta errepresioa Gerra Zibilean eta Lehen Frankismoko garaian. II. liburukia / Conculcación de los Derechos Humanos y represión durante la Guerra Civil y el Primer Franquismo. Volumen II	1/2
Errenteria 1936-1939. Giza Eskubideen zapalketa eta errepresioa Gerra Zibilean eta Lehen Frankismoko garaian. II. liburukia / Conculcación de los Derechos Humanos y represión durante la Guerra Civil y el Primer Franquismo. Volumen III	1/2
Euskal Herriko hegaztien gida	1/2
Euskal Herriko zuhaitzen gida	1/2
Ezezagunak	1/2
Fermin Balentzia. Kantuari emana / Vivir para cantarla (+ CD)	1/2
Hori zen dena	1/2
Ipuinak eta abenturak irakurtzen trebatzeko 1. Maritxu Teiletako zelaiko superheroia	1/2
Ipuinak eta abenturak irakurtzen trebatzeko 2. Unax eta dinosauroen desagerpena	1/2
Ipuinak eta abenturak irakurtzen trebatzeko 3. Imanol aizkolaria	1/2
Ipuinak eta abenturak irakurtzen trebatzeko 4. Miliaren bidaia harrigarria	1/2
Ipuinak eta abenturak irakurtzen trebatzeko 5. Argia galeriako lapurreta bitxia	1/2
Ipuinak eta abenturak irakurtzen trebatzeko 6. Naiara, amona eta rock-and-rolla	1/2
Iritsi gara!	1/2
Itzuliz usu begiak	1/2
Nik sinesten dizut. Bortxaketaren kultura eta sanferminetako kasua	1/2
Osaba Otso	1/2
Pepe Gil. Azpeitiko Memoria Grafikoa, 1966-2007	1/2
Sapiens. Gizadiaren historia labur bat	1/2
Amek ez dute	1/2
Zure bihotzean	1/2
Euskara 6. Lehen Hezkuntza	3/4
Iritsi gara!	3/4
Eireren egunerokoa	4/5
Euskara 5. Koadernoa. Lehen Hezkuntza	4/5
Euskara eta Literatura 4. DBH	4/5
Zurekin batera. Euskara 3. Lehen Hezkuntza	4/5
Eskularru beltzak	5/6
Euskara eta Literatura 1. DBH	5/6
Euskara eta Literatura 2. DBH	5/6
Inork ikusi ezin duena	5/6
Katu jendea	5/6
Matematika 3. Koadernoa. Lehen Hezkuntza	6/7
Euri-ttantta	7/8
Euskara eta Literatura 2. DBH. Ariketa-koadernoa	7/8
Fisika eta Kimika 3. DBH	7/8
Lesterren logika	8/9
Nire arreba Aixa	8/9
Koloretako munstroa	9/10
Musika 3. Lehen Hezkuntza. Koadernoa	9/10
Larunbatean Bukowskin	10/11
Kimika II. Batxilergoa	11/12
Bakarka 1	12/13
Nire amak ez dauka erremediorik	12/13
Nikolas Txiki	14/15
Urtebete itsasargian	21/22
Ezekiel	25/26

3 edizio

Eiderren egunerokoa	1/2/3
Miñan	1/2/3
Plastika 4. Lehen Hezkuntza. Ikaslearen liburua	1/2/3
Abbadiaren sekretua	5/6/7

4 edizio

Basa

1/2/3/4

Ekoizpen tematikoa

Argitaletxeen jardunaren emaitza aztertu ondoren, ekoizpen tematikoan edo edizioaren muinean gaude. Izan ere, bibliografoaren ikuspegitik harago, ekoizpenaren zenbatekoa bera baino gehiago interesatu izan zaigu beti ikuspuntu soziologikoa: euskaraz zer argitaratzen da, eta argitaratzen den hori non eta nola txertatzen den euskal kulturan.

Urteroko ekoizpena, beraz, gaika sailkatu ohi dugu, nazioartean erabili ohi diren ereduen arabera. Eta sailkaturiko eremu bakoitzean ikuspegi ebolutiboa aplikatzen dugu, bost urteko erreferentzia bederen eduki dezagun.

Horrenbestez, argitaratutako tituluak zortzi gai sailetan banatzen ditugu urtero:

1.Hezkuntza eta irakaskuntzako liburuak.

2.Haur eta gazteentzako liburuak.

3.Giza eta gizarte zientzietako liburuak.

4.Helduen literatura.

5.Zientzia eta teknika alorreko liburuak.

6.Aisiako liburuak.

7.Orotarikoak.

8.Erlijio liburuak.

Zortzi arlo horietatik lehenengo seiak bakarrik aztertuko ditugu, horiek baitira hornituenak.

Aurtengo aldaketa aipagarrien artean, hezkuntza eta irakaskuntza liburuak ia beti gorde ohi duen lehen lekua berreskuratu du ekoizpen orokorrean (834, %36,4), haur eta gazteentzako liburuaren aurretik (610, %26,6). Ikusten denez, nabarmena da haur eta gazteei zuzendutako liburuaren produkzioa: %63; azken buruan, bai irakaskuntzako liburuak eta bai haur eta gazteentzakoak publiko bera du jomuga.

Bi multzo horiek kenduta, gainerakoen pisua gehiegi arintzen da: hurrengoa giza eta gizarte zientzietako liburua da (337, %14,7), eta orpoz orpo doakio helduen literatura (309, %13,5). Bi horiek ere hirugarren eta laugarren lekua trukatu dituzte 2018tik. Askoz atzerago datoz aisia liburua (93, %4) eta zientzia eta teknikari buruzkoa (86, %3,8).

Liburu sail horiek banan-banan arakatuko ditugu, baina on da hasieran ikuspegi globala ematea. Helburu hori dute hurrengo bi grafikoek eta laukiak; bakoitzak bere modura, errealitate bera erakusten digute: urteko ekoizpen osoa balio absolutuetan eta erlatiboetan. Laukian beste erreferente bat sartu ohi dugu, 2000. urtea, mende honetako lehen urtearekiko zertan gauden adieraztearren, zerk egin duen gora eta zerk behera.

Gai multzoa	Zenbaki absolutuak	%	2019/2000
Hezkuntza/Irakaskuntza	834	36,4	+36,3
Haur eta gazteentzako liburuak	610	26,6	+64,4
Giza/Gizarte zientziak	337	14,7	+16,6
Helduen literatura	309	13,5	+8,4
Aisia	93	4,0	–
Zientzia/Teknika	86	3,8	–12,2
Besterik	22	1,0	–

Ekoizpen tematiko sailkatura igaro aurretik, ohar bat: gai sail bakoitzean informazioz betetako taula bat ageri da. Gaiari dagokion laburpen osoa biltzea du xede: azken bost urteotako eboluzioa kontzeptu guztietan, hala nola, tituluetan, ekoizpen osoarekiko ehunekoan, urtetik urterako eboluzio alderatuan, itzulpenaren eta berrargitalpenaren urte bakoitzeko pisuan, urteko orrialde kopuru orokorrean eta liburu bakoitzeko orrialde kopuruan.

Hezkuntza eta irakaskuntza: 834 titulu

	2015	2016	2017	2018	2019
Hezkuntza/Irakaskuntza	1.159	852	786	664	834
Ekoizpenaren %	44,2	37,6	33,6	30,4	36,4
Urtetik urtera %Δ	56,0	–26,5	–7,7	–15,5	25,6
Itzulpenen % (1. edizioan)	13,4	26,5	26,5	34,0	14,0
Berrargitalpenen %	19,8	27,2	33,2	39,3	31,4
Orrialde kopurua	117.018	104.543	68.862	60.562	76.071
Orrialde kopurua liburuko	101,0	122,7	87,6	91,2	91,2

2018an sailkapen orokorrean galdutako lehen lekua berreskuratu du liburu mota honek, 170 titulu gehiago argitaratuta. Ondorioz, urteko ekoizpen orokorrean, sei puntuko pisua irabazi du (aurreko urtean baino %25,6 gehiago argitaratuta, alegia).

Bietan irabazi ditu tituluak, gainera: analogikoan 51, eta batez ere digitalean, 119. Bakoitzaren indarra honela banatzen da: 565 titulu analogiko (%67,7) eta 269 digital (%32,3). Digitalak, ikus daitekeenez, indar handia du hezkuntza eta irakaskuntzako liburuan.

Itzulpenaren pisua, bestalde, ikaragarri jaitsi da sail honetan, %34tik %14raino. Egia esan, ez zaigu guztiz fidagarria iruditzen, konbentziturik baikaude egiazko itzulpena askoz ere altuagoa dela testuliburuaren esparruan; izan ere, argitaletxe batzuetan ahalegin handia egiten da itzulitakoa edo birmoldaturikoa izan dena nobedadea bailitzan agertzen.

Liburu mota honen berrargitalpen maila %31,4ra iritsi da; duela hamar urte inguru ia erdira ere iritsi izan zen arren, badirudi azken urteotan herenaren inguruan egonkortzen ari dela.

Irakaskuntzaren eboluzio-lerroa

Eboluzioaren lerroak 2016 eta 2017ko datuetara itzultzen gaitu, iazko beherakada gogorra gaindituta.

Irakaskuntzaren eboluzioaren indizea

Hamarkada honetan bost aldiz egin du gora hezkuntza eta irakaskuntza liburuak, eta bost aldiz behera.

Normala denez, 2018koarekiko igoera esanguratsua erakusten du: %25,6. Errazagoa zen igotzea, hiru urtetan beherantz zihoala kontuan hartuta. Baina, jakina, galtzeko joerari galga jartzeak esangura berezia du, liburu mota honek liburugintzaren ekosisteman duen lekua eta pisua ere apartekoa baita.

Barne sailkapena

Barne sailkapenean argi ikusten denez, LH eta DBH dira sail hornituenak. Hurrengo taulan, bi horien balioak sei urteko perspektiban bildu ditugu.

Urtea	LH	DBH
2014	51,0	24,4
2015	65,0	26,7
2016	28,7	53,5
2017	27,7	40,1
2018	43,8	28,9
2019	73,8	14,7

Ikuspegi diakroniko horren bitartez, azken bi urteetan LHko liburuak egin duen gorakada nabaria azpimarratu beharko litzateke: 2019an inoizko proportzio handiena hartu du, ekoizpenaren ia hiru laurdenetara iritsita. Eskola materialen egutegi propioa eta politika editorialak gurutzatzen diren esparru batean gaudenez, ez dugu uste irakurlegoaren profilaren edo hezkuntza politikaren alorreko azalpenak bilatu behar direnik. Baina, dena dela, arreta handiz ikusi beharko dugu aurrerantzean joera horiek egonkortzen diren.

Haur eta gazteentzako argitalpenak: 610 titulu

	2015	2016	2017	2018	2019
Haur/Gazte	654	606	695	740	610
Ekoizpenaren %	25,0	26,7	29,7	33,9	26,6
Urtetik urtera %Δ	3,6	–7,3	14,7	6,5	–17,6
Itzulpenen % (1. edizioan)	70,5	68,0	73,6	69,4	65,4
Berrargitalpenen %	28,9	37,6	32,5	35,1	35,1
Orrialde kopurua	36.778	37.935	52.150	49.432	44.499
Orrialde kopurua liburuko	56,2	62,6	75,0	66,8	72,9

Haur eta gazteentzako liburua ohikoagoa zaion bigarren lekura itzuli da. Hezkuntza eta irakaskuntza liburuaren gorakadak bezainbesteko eragina izan du aldaketa horretan liburu mota honek kopuru absolutuetan pairatu duen beherakadak: 2018an baino 130 titulu gutxiago izan ditu, eta ekoizpen osoarekiko ehunekoa 33,9tik 26,6ra amildu da.

Liburu mota honetan, itzulpenaren pisua beti izan da handia; 2019an ere halaxe da, %65,4. Berrargitalpenak ere garrantzi dezentea du (%35,1), 2018ko berbera, hain zuzen ere; eta, hala ere, seguruenik, produkzioan beharko lukeena baino apalagoa, liburuen izaera eta helmuga kontuan izanda.

Haur eta gazte liburuaren eboluzio-lerroa

Eboluzioaren lerroak argi erakusten duenez, liburu mota hau 2019an ere azken hamarkadako urte gehienetako balioetan ibili da 2000ko erreferentziarekiko: 64,4 puntu gorago ibili da aurten. Hori bai, azken bi urteetako kopuruetatik oso behera ibili da.

Haur eta gazte liburuaren eboluzioaren indizea

Eboluzioaren indizeak 17,6 puntuko beherakada hori nabarmentzen du. Horrexek esplikatzen du liburu sail honek lehen lekua galdu izana, hain zuzen ere.

Giza eta gizarte zientziak: 337 titulu

	2015	2016	2017	2018	2019
Giza/Gizarte	313	322	334	288	337
Ekoizpenaren %	11,9	14,2	14,3	13,2	14,7
Urtetik urtera %Δ	–14,0	2,9	3,7	–13,8	–17,0
Itzulpenen % (1. edizioan)	29,0	34,2	27,6	33,1	27,1
Berrargitalpenen %	6,4	8,4	7,8	7,6	5,9
Orrialde kopurua	57.077	57.648	62.548	51.294	58.842
Orrialde kopurua liburuko	182,4	179,0	187,3	178,1	174,6

Liburu mota honek ere, hezkuntza eta irakaskuntzakoak bezala, ohikoa zaion lekua berreskuratu du sailkapenean: hirugarren dator, helduen literaturari aurrea hartuz.

Alor honetako sail guztietarako 337 titulu argitaratu dira: aurreko urtean baino 49 titulu gehiago, puntu eta erdi gehiago ekoizpen orokorrean. 2018an galdutakoa berreskuratu da.

Analogikoaren zein digitalaren kopuruak ez dira askorik aldatu: zehazki, liburu analogikoa %86,4 da (291 titulu) eta digitala %13,6 (46). Alegia, digitalak ez du garrantzi handirik liburu sail honetan.

Itzulpenaren pisua sei puntu jaitsi da, %33,1etik %27,1era.

Sail honek esparru handia hartzen du bere baitan, filosofiatik hasi eta geografia edo historiaraino, soziologia, etnologia edo hizkuntzalaritzatik barrena. Mundu oso bat. Eta hori guztia elikatzeko 300 titulu inguru dauzkagu euskaraz. Eta urtero ia titulu guztiak berriak dira, berrargitalpenak ez baitu ia indarrik: 2019an %5,9, aurreko urteetan baino are txikiagoa.

Ez du errorik sakontzen argitalpen mota honek. Gure diglosia kulturalaren seinale, hain zuzen. Euskal liburuaren gure kontsumoa guztiz diglosikoa da, desorekatua, sakontasun eskasekoa, alor batzuetara mugatua.

Giza eta gizarte liburuaren eboluzio-lerroa

Iazko beherakadaren ondoren, arnasa pittin bat hartu du, aurreko urteetako kopuruetara itzuliz. Baina, hala ere, duela dozena bat urteko mailatik behera dabil, eta, zer esanik ez, ekosistema osasuntsuago batek eskatuko lituzkeen kopuruetatik oso urrun.

Giza eta gizarte liburuaren eboluzioaren indizea

Iaztik hona 17 puntu irabazi ditu liburu mota honek, baina ez da bereziki harrotzeko igoera, ohiko maila eskasean jarraitzen baitu.

Barne sailkapena

Liburu mota honek bere baitan biltzen duen gaitegi zabala erakusten du zerrenda horrek. Eta hori guztia elikatzeko, 337 titulu besterik ez. Asko esaten du horrek gure kulturaren eta liburugintzaren izaeraz.

Helduen literatura: 309 titulu

	2015	2016	2017	2018	2019
Helduen literatura	296	277	285	316	309
Ekoizpenaren %	11,3	12,2	12,2	14,5	13,5
Urtetik urtera %Δ	–3,9	–6,4	2,9	10,9	–2,2
Itzulpenen % (1. edizioan)	28,2	23,4	22,3	26,4	30,9
Berrargitalpenen %	18,6	24,5	24,6	24,4	21,4
Orrialde kopurua	37.480	47.218	43.793	51.685	39.169
Orrialde kopurua liburuko	126,6	170,5	153,7	163,6	126,8

Helduen literaturaren saileko 309 tituluen pisua %13,5 da ekoizpen orokorrean, iaz bezainbestekoa gutxi gorabehera, bai zenbaki absolutuetan, bai ehunekoetan.

Paperean 2018an baino 45 titulu gutxiago argitaratu dira. Digitalean, aldiz, gora egin du kopuruak: 38 titulu igo da. Digitalak, izan ere, badu pisua liburu mota honetan. Zehazki, %28,8 da digitala (89 titulu), batezbestekotik gora, hain zuzen ere.

Lehen edizioan itzuli diren literatur liburuak %30,9 dira, 75 titulu.

Espero zitekeenaren bestaldera, %21,4 bakarrik berrargitaratzen da, 66 titulu. Literaturaren kontsumoa salatzen du horrek, ez dela horren handia. Gutxik asko kontsumitzen bide dute, eta titulu gutxi batzuek berrargitalpen ugari bide dituzte. Baina ari al da sortzen merkatu berririk?

Literaturaren eboluzio-lerroa

2018an bezala, 2000ko baliotik gora mantendu da ekoizpena. Guztira, hamar urtetan lortu da 2000ko langa hori gainditzea, beste zortzitan azpitik geratu da, eta 2017an 2000ko emaitza errepikatu zuen.

Literaturaren eboluzioaren indizea

Beherakada txikia izan da, 2,2 puntukoa. Hamarkada osoan, sei urtetan egon da jaitsiera, eta lau urtetan bakarrik goranzko joera.

Generoka

Aurten ere berriro errepikatu eta azpimarratu behar da egoera bera, narratibaren nagusitasuna: %60,5, gainerako generoak urruti utziz. Olerkiak, bere aldetik, bost puntuko galera izan du 2018tik.

Gainerakoak

Zientzia eta teknika: 86 titulu

	2015	2016	2017	2018	2019
Zientzia/Teknika	104	107	134	62	86
Ekoizpenaren %	4,0	4,7	5,7	2,8	3,8
Urtetik urtera %Δ	13,0	2,9	25,3	–53,7	38,7
Itzulpenen % (1. edizioan)	35,1	27,2	19,8	15,0	16,9
Berrargitalpenen %	6,7	3,7	6,0	3,2	3,5
Orrialde kopurua	8.782	8.937	11.190	7.145	9.734
Orrialde kopurua liburuko	84,4	83,5	83,5	115,2	113,2

Zientzia eta teknika alorreko liburuak, iazko jaitsiera katastrofikoaren ondoren, pittin bat gorantz egin du: 86 titulu izan ditu, 2018an baino 24 gehiago. Ez zeukan beste erremediorik!, esan genezake ia-ia, iazko joerari eutsiz gero guztiz desagertzeko zorian egongo baitzen. Baina, hala eta guztiz ere, 2000ko kopurutik behera dabil aurten ere. Datu esanguratsua, benetan. Sarritan dioguna, sail honek, eduki diziplinar eta espezifikoak izanagatik, kultura osoago batean pisu duinagoa izan beharko luke.

Zientzia eta teknikaren eboluzio-lerroa

Eboluzioaren lerroak lehen esandakoa berretsi baizik ez du egiten: kopurutan 2018tik igo arren, mende hasierako datuetatik behera dabil liburu sail hau.

Aisia liburuak: 93 titulu

Aisiako liburuak iazko kopurua errepikatu du, 93 titulurekin. Ekoizpen orokorrean pisu txikia duen arren, garrantzi handia du gizarte modernoan. Baina, tamalez, modernitatearen ikur den aisiak euskaraz ez du tiradizo handirik, antza denez. Diglosiaren beste seinale bat: liburu mota hau ere erdaraz kontsumitzen dugu.

2019ko liburuak: gai sailkapena

Sailak	Zenb. abs.	%
0. OROTARIKOAK	685	29,9
Zientzia eta kulturaren oinarri orokorrak. Bibliografia. Katalogoak. Bibliotekonomia. Entziklopediak. Kazetaritza. Museoak	25	1,1
Haur eta gazteentzako argitalpenak	660	28,8
1. FILOSOFIA	6	0,3
Metafisika. Ontologia. Estetika. Filosofia sistemak. Psikologia. Logika. Etika	6	0,3
2. ERLIJIOA. TEOLOGIA	11	0,5
Berezko teologia. Biblia. Kristologia. Mariologia. Teologia morala. Liturgia. Pastoral teologia. Eliza. Kristauez besteko erlijioak	11	0,5
3. GIZARTE ZIENTZIAK	969	42,3
Soziologia. Estatistika. Demografia. Politika. Ekonomia. Zuzenbidea. Herri administrazioa. Gizarte laguntza. Etnologia	135	5,9
Hezkuntza. Irakaskuntza. Heziketa. Pedagogia	834	36,4
5. ZIENTZIA HUTSAK. ZIENTZIA ZEHATZAK ETA NATURALAK	26	1,1
Matematikak. Astronomia. Fisika. Kimika. Geologia. Metereologia. Paleontologia. Biologia. Botanika. Zoologia	26	1,1
6. ZIENTZIA APLIKATUAK. MEDIKUNTZA. TEKNIKA	49	2,1
Medikuntza. Ingeniaritza. Teknika. Nekazaritza. Basogintza. Zooteknia. Etxeko ekonomia. Industria. Zenbait industria eta lanbide. Eraikuntza. Sukaldaritza	49	2,1
7. ARTEA. JOLASAK. KIROLAK	124	5,4
Artea. Estetika. Hirigintza. Arkitektura. Eskultura. Marrazketa. Margogintza. Argazkigintza. Musika	109	4,8
Jostaldiak. Jolas eta jokoak. Kirolak	15	0,6
8. FILOLOGIA. LITERATURA	357	15,6
Hizkuntzalaritza. Filologia	48	2,1
Literatura. Literatur generoak	309	13,5
9. BIOGRAFIA. HISTORIA. GEOGRAFIA	64	2,8
Biografiak	13	0,6
Historia.Geografia	51	2,2
GUZTIRA	2.291	100