Jakin 212. zenbakia. 2016

Kristiane Etxaluz Etxegarai kultur eta politika ekintzailearen bizitzan eta jardunean sakontzeko aukera eskaintzen digu elkarrizketak: haurtzaroa Domintxainen; ikasketak herrian eta Baionan, Bordelen eta Tolosan; euskaldun kontzientzia hartzea nerabezaroan; Hegoaldeko lehen errefuxiatuekin harremanak; Enbata mugimenduan eta ETAn parte hartzea, formakuntza politikoa eta lehenengo atxiloaldia 1965ean; aktore ibilbidea antzerkian, 1960ko hamarkadako lehen antzezlanetatik gaur egun arte; zientzia biologiko eta kazetaritzako unibertsitate ikasketak Parisen; borroka politiko, borroka armatu eta borroka feministarekiko konpromisoak eta gorabeherak; baserriko lanak eta Aski erakunde klandestinoaren fronte kulturaleko jarduna; 1978tik aurrera euskal errefuxiatuen aldeko lana Ekinen; Alfonso Etxegarai errefuxiatu eta deportatuarekin elkarbizitza Sao Tome eta Euskal Herriaren artean; torturatuak artatzeko Abegi Fundazioaren egitasmoa...

Euskal Herria banatzen duen mugak bi aldeen artean sortzen duen urruntasun eta ezezagutzari buruz egiten da gogoeta. Izan ere, bitasun horrek disfuntzio ugari eragiten ditu administrazio eta gizarte harremanetan ez ezik hizkuntzaren eta kulturaren alorrean.

Euskal errefuxiatuek Iparraldeko bizi politiko, sozial eta kulturalean bete duten tokia aztertzen da, batik bat 1960ko hamarkadatik 1980ko hamarkadara arte. Ipar Euskal Herriko abertzaletasun garaikidea sortzen laguntzeaz gain, frantses estatuaren errepresioak sustengu mugimenduak eragin ditu, baita zenbait barne zatiketa ere, estatu terrorismoaren biktimak izan direla eta frantses zein espainiar estatuen arteko lankidetzaren ondorioak pairatu dituztela ahaztu gabe.